คูหาสวน

คูหาสวน (The Garden Tomb) เป็นสุสานคูหาเจาะหินในเยรูซาเลม ขุดค้นพบในปี 1867 และคริสต์ชนโปรเตสแตนต์บางส่วนเชื่อว่าที่นี่เป็นพระคูหาที่ฝังศพของพระเยซู[7] นักโบราณคดีชาวอิสราเอล ยาเบรียล บาร์กาย ประมาณอายุคูหานี้อยู่ที่ราว 700-800 ปีก่อนคริสต์กาล[8]

คูหาตัลปิยต

สุสานคูหาตัลปิยต (Talpiot Tomb หรือ Talpiyot Tomb) เป็นคูหาสุสานเจาะหิน ค้นพบในปี 1980 ตั้งอยู่ในย่านอีสต์ตัลปิยต ราวห้ากิโลเมตรทางใต้ของเมืองเก่าเยรูซาเลม ภายในประกอบด้วยหีบไว้ศพจำนวนสิบหีบ ในจำนวนนี้หกหีบมีจารึกคำแกะสลัก ซึ่งหีบหนึ่งปรากฏคำแกะสลักว่า "Yeshua bar Yehosef" ("Jeshua, son of Joseph"; เยชัว บุตรของโยเซฟ) อย่างไรก็ตามจารึกบางส่วนจะไม่สามารถเข้าใจได้ และการตีความนี้ยังคงเป็นที่ถกเถียงอย่างกว้างขวาง[9] ยังคงเป็นที่เชื่อกันในวงกว้างว่า "เยชัว" (เยซู) นั้นไม่ได้หมายถึงพระเยซูแห่งนาซาเรธ แต่เป็นบุคคลชื่อเหมือน เนื่องจากยังพบว่า "เยชัว" ร่างนี้มีบุตรนามว่ายูดาส (Judas) ฝังอยู่เคียงกัน และคูหายังแสดงให้เห็นป้ายต่าง ๆ ที่บอกว่าเป็นของครอบครัวยูดายที่มั่งคั่ง ในขณะที่ครอบครัวศักดิ์สิทธิ์ของพระเยซูแห่งนาซาเรธมาจากตระกูลยากจนชาวกาลิเลียน[10]

โรซาบาล

โรซาบาล (Roza Bal) เป็นวิหารในย่านขานยาร์ของดาวน์ทาวน์ศรีนคร ใน หุบเขากัศมีร์ คำว่า roza แปลว่าสุสาน/คูหา ส่วน bal แปลว่าสถานที่[11][12][13][14][15] ชาวท้องถิ่นเชื่อกันว่าเป็นที่ฝังศพของฤาษีหรือนักพรตยูซาซาฟ และมีร์ซายิด นะซีรุฎฎีน (Mir Sayyid Naseeruddin)

สุสานนี้ไม่ค่อยเป็นที่รู้จักนัก จนกระทั่งการเกิดขึ้นของขบวนการอะห์มัดดียยะ ซึ่งมีร์ซา ฆูลาม อะห์มัด ได้กล่าวอ้างในปี 1899 ว่าที่นี่เป็นสุสานแท้จริงของพระเยูซูตามความเชื่ออะห์มัดดียะ[16] ซึ่งชาวอะห์มัดดียะยังคงเชื่อเช่นนั้นจนถึงปัจจุบัน อย่างไรก็ตาม ผู้ดูแลสุสานชาวซุนนีปฏิเสธความเชื่อนี้ หนึ่งในผู้ดูแลสุสานเคยให้สัมภาษณ์ว่า "ทฤษฎีที่ว่าร่างของพระเยซูทรงถูกฝังไว้ที่ใดก็ตามบนผืนแผ่นดินของโลกมนุษย์นั้นเป็นความเชื่อที่ "ฮะรอม" (ขัดต่อหลักศาสนา) ในศาสนาอิสลาม"[17]

คิริซูโตะ โนะ ฮากะ

หมู่บ้านชิงโงในจังหวัดอาโอโมริ เชื่อว่า คิริซูโตะ โนะ ฮากะ แปลว่า "สุสานพระเยซู" เป็นสถานที่ฝังพระศพพระเยซู และเป็นที่อาศัยของสาวกคนท้าย ๆ ของพระเยซู ชื่อซาจิโระ ซาวางูจิ (Sajiro Sawaguchi)[18] ตระกูลของซาวางูจิอ้างว่าพระเยซูไม่ได้สิ้นพระชนม์บนกางเขนที่โกลโกธา แต่ในความจริงแล้ว พี่/น้องชาย อิซูกิริ (Isukiri)[19] ขึ้นตรึงกางเขนแทนพระองค์ ส่วนพระเยซูทรงหลบหนีผ่านทางไซบีเรียมายังแคว้นมุตสึในตอนเหนือของญี่ปุ่น จากนั้นพระองค์เปลี่ยนพระนามเป็น โทไร โทระ ไดเต็งกุ (Torai Tora Daitenku) และเป็นชาวนา สมรสกับสตรีชาวญี่ปุ่นวัยยี่สิบปี นามว่ามิยูโกะ (Miyuko) และมีธิดาด้วยกันสามคน ในพื้นที่ที่ใกล้กับชิงโงในปัจจุบัน ขณะประทับในญี่ปุ่น พระองค์ได้เดินทางและเรียนรู้ไปทั่วแผ่นดิน กระทั่งสิ้นพระชนม์ด้วยวัย 106 ปี ร่างของพระองค์ถูกวางไว้บนยอดเขาเป็นเวลาสี่ปี ตามธรรมเนียมในเวลานั้น พระธาตุของพระองค์ถูกเก็บมาห่อรวมกันและฝังไว้ในหลุมเนินเดินตรงที่ปัจจุบันคือสุสานพระเยซู[20][21]